Het belang van duurzaam FSC- en PEFC-hout
Natuurlijk kennen we allemaal wel het FSC- en PEFC-keurmerk. Het zijn certificaten voor duurzaam hout. Maar wat houden deze keurmerken nu precies in? En waarom is het belangrijk dat deze keurmerken er zijn? En wat zegt het als iets voor 70% FSC-gecertificeerd is? We gingen in gesprek met onze Projectmanager Duurzaamheid Thorben Kwakkenbos.
We beginnen maar even met de afkortingen, want dat ruimt al een hoop onduidelijkheid uit de weg. FSC staat voor Forest Stewardship Council en PEFC staat voor Programme for the Endorsement of Forest Certification. “Eigenlijk dienen beide organisaties hetzelfde doel,” legt Thorben uit. “Ze willen dat bossen verantwoord worden beheerd.” In de FSC- en PEFC-bossen is de kap selectief. Na de kap krijgt een stuk bos 30 jaar de tijd om te herstellen. “Het ecologische stuk van het verhaal kennen de meeste mensen wel,” legt Thorben uit. “Dat de bossen moeten worden behoed voor vernietiging zodat onder meer de biodiversiteit wordt gewaarborgd en klimaatverandering wordt tegengegaan.”
“Er zitten echter ook nog een sociaal en een economisch component aan vast. In bepaalde landen, moet je bijvoorbeeld rekening houden met de volkeren die in het bos leven. Die wonen daar al heel lang en hebben een andere verhouding tot het woud. Zij moeten worden betrokken bij het beheer van het bos en kunnen niet gewoon maar verjaagd worden. Het gaat echter ook om economische aspecten. Dat de houthakkers bijvoorbeeld goed betaald krijgen en niet te lange dagen maken. Deze kanten kennen veel mensen niet van FSC en PEFC.”.png)
Top-down en bottom-up benadering
Beide organisaties hebben hetzelfde doel voor de ogen. Maar waarin verschillen de keurmerken dan van elkaar? Het grootste verschil zit hem volgens Thorben in de manier waarop de criteria van het keurmerk worden vastgesteld. “FSC gaat altijd uit van criteria die internationaal voor ieder land hetzelfde zijn. De PEFC-standaarden wisselen dan weer per land.” FSC heeft een top-down benadering en PEFC een bottom-up benadering. Bij FSC moet de eigenaar van een bos zelf laten zien dat hij voldoet aan de standaarden en eisen van FSC. Bij PEFC is er een forum dat bestaat uit betrokken organisaties dat zelf de standaard van een land opstelt.”
Wat als we niet gebruik zouden maken van FSC- en PEFC hout? “De gevolgen daarvan zouden nog meer ontbossing zijn,” vertelt Thorben. “De bossen worden ook wel de longen van de aarde genoemd, dus het zou een enorme invloed hebben op de klimaatverandering. Ook een heel groot deel van de biodiversiteit zit in de oerbossen. Die zou dus ook flink afnemen. Ook zouden bepaalde inheemse volkeren kunnen verdwijnen.”
Nog een lange weg te gaan
Momenteel is nog maar 11% van alle bossen wereldwijd voorzien van een keurmerk. “Ik vind dit eigenlijk niet zo heel hoog,” vertelt Thorben. “Zeker als je beseft hoe belangrijk bossen zijn voor het klimaat. Bij Stiho is nu ongeveer 99,7% van al ons hout- en plaatmateriaal FSC- of PEFC gecertificeerd. Dit vinden wij belangrijk vanuit onze duurzaamheidsdoelstellingen. We willen de aarde namelijk goed doorgeven aan de volgende generatie. Het belang voor het behoud van onze bossen zit al best lang in onze organisatie. Al in de jaren ’90 waren we op zoek naar alternatieven voor bepaalde soorten hardhout en keken we hoe we ontbossing konden voorkomen. Als bouwmaterialengroothandel willen we ervoor zorgen dat er goed hout blijft.”
Vaak staat er bij een product dat bijvoorbeeld een balk voor 70% FSC-gecertificeerd is, maar wat houdt dit in? “Je hebt een 100% FSC-keurmerk als al het hout uit een batch afkomstig is uit FSC-gecertificeerde bossen. Wanneer je een 70%-keurmerk hebt, is 70% afkomstig uit FSC-gecertificeerde bossen en 30% is FSC-controlled wood. Dit houdt in dat het bos nog niet FSC-gecertificeerd is, maar er wordt al wel volgens bepaalde principes gewerkt. Zo is er bijvoorbeeld geen illegale houtkap meer. Het is een opmaat naar FSC.”
Willen we met hout blijven bouwen?
“Uit een studie uitgevoerd in 2018 bleek dat 84,7% van het hout dat nu in Nederland in de omloop is, gecertificeerd is. In 2013 was dit nog 76%. Je ziet dus wel de vooruitgang, maar eigenlijk zou je natuurlijk willen dat dit nu al 100% is. De EUDR komt er nu ook aan. Dit is een Europese wet om ontbossing en bosdegradatie tegen te gaan. Deze wet zegt er dat er een verbod komt op import van hout wat gelinkt kan worden aan ontbossing of bosdegradatie. Vanaf eind 2024 moeten bedrijven daaraan voldoen.
Deze wetgeving zou een einde moeten maken aan het onverantwoord beheer van bossen. Een goed iets. Als we de komende 50 jaar nog met hout willen blijven bouwen, moeten we ervoor zorgen dat het beschikbaar blijft.”